Autor artykułu: Dietetyk Joanna Marciszewska
Co to są mdłości?
Mdłości to nieprzyjemne uczucie chęci wymiotowania, które często prowadzi do fizycznego wyrzucenia treści jelitowej i żołądkowej przez usta. Jednakże, nie zawsze mdłości kończą się wymiotami. Często towarzyszą im inne objawy, takie jak uczucie mdłości w gardle, co może być bardzo uciążliwe. Przyczyny mdłości są różnorodne i obejmują zarówno problemy fizyczne, jak i psychiczne. Obejrzyj nasz FILM na ten temat:
Przyczyny mdłości
Mdłości mogą być spowodowane przez różnorodne czynniki:
Toksyny, leki, bakterie, wirusy i grzyby: Te czynniki mogą dostać się do przewodu pokarmowego, stymulując jądra wymiotne w mózgu, co prowadzi do uczucia mdłości.
Choroby układu pokarmowego: Choroba refluksowa przełyku (GERD), zespół jelita drażliwego (IBS), choroba wrzodowa żołądka, zapalenie błony śluzowej żołądka oraz inne choroby zapalne przewodu pokarmowego często wiążą się z nudnościami.
Nietolerancja histaminy: Nietolerancja histaminy może powodować mdłości po jedzeniu.
Bodźce emocjonalne i poznawcze: Stres, zaburzenia odżywiania, depresja i stany lękowe mogą wpływać na pojawienie się nudności.
Migrenowe bóle głowy: Migrena często wiąże się z nudnościami.
Ciąża: Mdłości są powszechne w pierwszym trymestrze ciąży.
Chemio- i radioterapia: Te metody leczenia nowotworów często powodują mdłości.
Udział osi mózgowo-jelitowej w powstawaniu mdłości
Oś jelito-mózg to dwukierunkowa sieć komunikacyjna neuronowa i hormonalna między przewodem pokarmowym a mózgiem, która odgrywa kluczową rolę w regulacji przewodu pokarmowego. Nerw błędny jest dziesiątym nerwem czaszkowym i pośredniczy między mózgiem a jelitami, wpływając negatywnie na mózg podczas przewlekłego zapalenia jelit. Zobacz artykuł: Oś jelita-mózg: czy jelita sterują naszym mózgiem?
Badania diagnostyczne
Diagnozowanie przyczyn mdłości może obejmować:
Badania krwi w kierunku niedokrwistości, infekcji, oceny pracy nerek i wątroby.
Testy kału na obecność pasożytów i infekcji bakteryjnych.
Gastroskopia z badaniem na H. pylori.
Manometria przełyku oceniająca ruchy i ciśnienie mięśni przełyku.
Domowe sposoby na nudności
Istnieje wiele domowych sposobów na mdłości, które mogą przynieść ulgę bez konieczności stosowania leków.
Imbir
Imbir jest jednym z najbardziej skutecznych naturalnych środków na mdłości. Badania wykazały, że spożywanie 0,5-1,5 g imbiru dziennie przez co najmniej 4 dni może znacząco zmniejszyć objawy nudności i wymiotów. Imbir przyspiesza opróżnianie żołądka, co jest szczególnie pomocne w przypadku chorób takich jak GERD, IBS i dyspepsja czynnościowa.
Kardamon
Kardamon działa przeciw nudnościom poprzez swoje działanie na ścianę przewodu pokarmowego. Badania wykazały, że kobiety w ciąży, które spożywały 500 mg kapsułek kardamonu w proszku przed posiłkiem, doświadczyły znacznego zmniejszenia liczby nudności i wymiotów.
Rumianek
Napar z rumianku może być pomocny w łagodzeniu nudności. Zaleca się picie jednej do dwóch łyżeczek suszonych lub świeżych liści rumianku namoczonych w szklance gorącej wody na 5-10 minut, spożywane rano i wieczorem.
Aloes
Preparaty z aloe vera są skuteczne w leczeniu choroby refluksowej przełyku (GERD). Spożywanie syropu z aloe vera (10 ml dziennie) jest bezpieczne i dobrze tolerowane.
Co jeszcze może pomóc w zmniejszeniu odczuwania nudności?
Odpowiednie nawodnienie organizmu: Picie wystarczającej ilości wody jest kluczowe.
Unikanie napojów zawierających kofeinę: Kofeina może nasilać objawy nudności.
Spożywanie małych posiłków powoli: Pomaga to uniknąć przeciążenia żołądka.
Dieta łatwostrawna: Unikanie smażonych, pieczonych i wysokoprzetworzonych produktów.
Unikanie intensywnych zapachów i smaków: Dodawanie do potraw delikatnych ziołowych przypraw może być pomocne.
Otwieranie okna podczas gotowania: Zapewnia to dobrą wentylację i zmniejsza intensywność zapachów.
Podsumowanie
Mdłości są powszechnym problemem, który może mieć wiele przyczyn. Ważne jest zrozumienie, co je wywołuje, aby skutecznie je leczyć. Istnieje wiele domowych sposobów na nudności, takich jak spożywanie imbiru, kardamonu czy stosowanie akupunktury, które mogą przynieść ulgę. W przypadku przewlekłych lub nasilonych objawów zawsze warto skonsultować się z lekarzem, aby wykluczyć poważniejsze przyczyny mdłości.
Bibliografia:
Scorza K, Williams A, Phillips JD, Shaw J. Evaluation of nausea and vomiting. Am Fam Physician. 2007 Jul 1;76(1):76-84. PMID: 17668843.
Giacosa A, Morazzoni P, Bombardelli E, Riva A, Bianchi Porro G, Rondanelli M. Can nausea and vomiting be treated with ginger extract? Eur Rev Med Pharmacol Sci. 2015 Apr;19(7):1291-6. PMID: 25912592.
Nikkhah Bodagh M, Maleki I, Hekmatdoost A. Ginger in gastrointestinal disorders: A systematic review of clinical trials. Food Sci Nutr. 2019; 7: 96–108. https://doi.org/10.1002/fsn3.807
Giacosa A, Guido D, Grassi M, Riva A, Morazzoni P, Bombardelli E, Perna S, Faliva MA, Rondanelli M. The Effect of Ginger (Zingiber officinalis) and Artichoke (Cynara cardunculus) Extract Supplementation on Functional Dyspepsia: A Randomised, Double-Blind, and Placebo-Controlled Clinical Trial. Evid Based Complement Alternat Med. 2015;2015:915087. doi: 10.1155/2015/915087. Epub 2015 Apr 14. PMID: 25954317; PMCID: PMC4411465.
Janmejai K. Srivastava, Sanjay Gupta. Chapter 18 - Chamomile: A Herbal Agent for Treatment of Diseases of the Elderly. Editor(s): Ronald Ross Watson, Foods and Dietary Supplements in the Prevention and Treatment of Disease in Older Adults, Academic Press 2015, Pages 171-183. https://doi.org/10.1016/B978-0-12-418680-4.00018-X.
Albrecht U, Müller V, Schneider B, et alEfficacy and safety of a herbal medicinal product containing myrrh, chamomile and coffee charcoal for the treatment of gastrointestinal disorders: a non-interventional studyBMJ Open Gastroenterology 2014;1:e000015. doi: 10.1136/bmjgast-2014-000015
Tin Cheung, Bisrat Hailemeskel, Fekadu Fullas. A survey on the treatment of GERD with aloe vera juice, slippery elm, ginger tea, and chamomile tea. GSC Biological and Pharmaceutical Sciences, 2024, 26(01), 199–206. doi: 10.30574/gscbps.2024.26.1.0010
Yunes Panahi, Hossein Khedmat, Ghasem Valizadegan, Reza Mohtashami, Amirhossein Sahebkar. Efficacy and safety of Aloe vera syrup for the treatment of gastroesophageal reflux disease: a pilot randomized positive-controlled trial. Journal of Traditional Chinese Medicine Volume 35, Issue 6 2015, Pages 632-636, https://doi.org/10.1016/S0254-6272(15)30151-5.
Fifi, A.C.; Axelrod, C.H.; Chakraborty, P.; Saps, M. Herbs and Spices in the Treatment of Functional Gastrointestinal Disorders: A Review of Clinical Trials. Nutrients 2018, 10, 1715. https://doi.org/10.3390/nu10111715
Deutsch, Jill K. MD; Levitt, Joshua ND; Hass, David J. MD, FACG. Complementary and Alternative Medicine for Functional Gastrointestinal Disorders. The American Journal of Gastroenterology 115(3):p 350-364, March 2020. | DOI: 10.14309/ajg.0000000000000539
Zhong W, Shahbaz O, Teskey G, Beever A, Kachour N, Venketaraman V, Darmani NA. Mechanisms of Nausea and Vomiting: Current Knowledge and Recent Advances in Intracellular Emetic Signaling Systems. Int J Mol Sci. 2021 May 28;22(11):5797. doi: 10.3390/ijms22115797. PMID: 34071460; PMCID: PMC8198651.
Wiechrzanowska W.M, Iwanicki T. 2020. Rola mikrobiomu jelitowego w funkcjonowaniu układu nerwowego. Kosmos, Tom 69 Nr 2 (2020): Varia. doi: https://doi.org/10.36921/kos.2020_2576
Comments